Wat is een beitel?

De moderne beitel is een stuk gereedschap welke in de houtbewerking wordt gebruikt. Dit langwerpige stuk gereedschap heeft een scherpe snede aan één kant welke gemaakt is van staal met vaak een houten of kunststof handvat. Een beitel kan ook onderdeel zijn van een schaaf. De snijkant van een beitel wordt een vouw genoemd. Buiten de houtbewerking zijn er ook speciale beitels welke gebruikt kunnen worden in onder andere de steen- en metaalbewerking. Beitels kunnen zowel machinaal als handmatig gebruikt worden.

Beitel in de houtbewerking

Een beitel welke in de houtbewerking gebruikt word, word heel toepasselijk houtbeitel genoemd. Houtbeitels worden als handgereedschap in het algemeen gebruikt in de houtbewerking om te kunnen steken of hakken. Afhankelijk van de toepassing kunnen beitels gekocht worden in verschillende vormen en maten. Deze beitels zijn in hoofdlijnen te onderscheiden in hakbeitels, steekbeitels en gutsen. Het handvat van deze beitels zijn gemaakt van hout of kunststof. Dit gedeelte kan ook wel een heft of hecht genoemd worden. Op het heft zit een metalen blad welke over het algemeen aan één kant een scherp uiteinde heeft. Zoals elk hak of steekwerk zal het gereedschap met de tijd bot worden of kunnen er bramen ontstaan. Om langer met een beitel te doen, kan deze geslepen worden. Het slijpen van een beitel kan gedaan worden met een wetsteen. Het slijpen gebeurt onder een hoek. De hoek waaronder geslepen wordt verschilt per type beitel. Over het algemeen kan je aanhouden: hoe kleiner de slijphoek, des te scherper de beitel is, hoe scherper de beitel, hoe eerder deze weer bot wordt. .

Het onderdeel beitel

Er zijn in de houtbewerking verschillende machines en gereedschappen waar beitels in zitten. Niet als het gereedschap zelf maar als onderdeel. Zo kun je denken aan (blok)schaven of een schaafbeitel. Een machine zoals een vlakbank heeft verschillende roterende beitels om hout te bewerken.

Beitels in de metaalbewerking

In de metaalbewerking worden ook beitels gebruikt. Deze zijn voornamelijk te vinden als onderdeel in een machine. Een metaaldraaibank heeft bijvoorbeeld een beitel. Om metalen te kunnen bewerken heb je sterk gereedschap nodig. Zo kan je wel bedenken dat een metaalbeitel zeer sterk moet zijn. Tijdens het bewerken van metaal kan de temperatuur tussen de beitel en het oppervlakte wat bewerkt wordt hoog oplopen. Door de hoge temperatuur kan een beitel vervormen. Hierom kan het nodig zijn dat de beitel gekoeld word met een speciaal soort vloeistof zoals boorolie.

Steenbeitel

Ook voor steen zijn er beitels. Deze worden vaak gebruikt om sloop- of breekwerkzaamheden uit te voeren. Voor het bewerken van steen kunnen ook beitels gebruikt worden. Dit word gedaan op natuursteen. Het verschil tussen een hout- en een steenbeitel is dat een steenbeitel doorgaans aan beide zijden geslepen is. De uitzondering hierop is een steenbeitel welke gebruikt word voor het bewerken van zachte steensoorten. Vroeger (in de ”goede” oude tijd) werden beitels uit een materiaalsoort gemaakt. Tegenwoordig word er veel meer gewerkt met steenbeitels. Deze worden nu gesoldeerd met een inzetstuk van wolfraamcarbine (een keramische stof). Door een keramisch inzetstuk slijten de beitels minder snel. Echter worden ze hierdoor gevoeliger voor breuk, zeker wanneer de beitel gebruikt word in combinatie met een vuist of stalen moker.

Koop hier hoogwaardige beitels, in een set of los.